Στις ελληνικές οικογένειες είναι σήμερα αυτονόητη η συμμετοχή των παππούδων στην ανατροφή των παιδιών. Και μάλιστα όσο πιο απαιτητική γίνεται η ζωή για τα νέα ζευγάρια τόσο περισσότερο αναλαμβάνει δράση η μεγαλύτερη γενιά. Αυτό πολλές φορές φέρνει συγκρούσεις ανάμεσα στις δύο γενιές, έχοντας όμως ανάμεσά τους τα παιδιά. Ξεκινά μια μάχη ανάμεσα στη νέα γνώση και στην εμπειρία των πολλών χρόνων.
Η μάχη αυτή όμως δεν ωφελεί. Αυτό που θα πρέπει να θυμούνται πάντοτε τόσο οι γονείς όσο και οι παππούδες είναι ότι τα παιδιά είναι πρώτα απ’ όλα ευθύνη των γονιών τους. Εκείνοι αποφασίζουν να τα φέρουν στον κόσμο και οφείλουν να έχουν σταθμίσει όλες τις παραμέτρους, στο ανθρώπινο δυνατό μέτρο βέβαια, που σχετίζονται με το μεγάλωμα των παιδιών τους. Τα παιδιά δεν είναι πρωταρχική ευθύνη του παππού και της γιαγιάς των οποίων η συμβολή στο μεγάλωμά των εγγονιών τους είναι προαιρετική και όχι υποχρεωτική.
Οι θετικές επιδράσεις μιας μεγάλης οικογένειας στην οποία συμμετέχουν άτομα από τρείς ή και τέσσερις καμιά φορά γενιές έχουν υποστηριχτεί από πολλές μελέτες, ανθρωπολογικές και ψυχολογικές, εφόσον βέβαια οι σχέσεις μεταξύ των μελών της οικογένειας είναι ομαλές και αλληλοσυμπληρωματικές. Έτσι λοιπόν τα παιδιά :
- θα αντλήσουν άλλες γνώσεις και εμπειρίες από άτομα διαφορετικών γενεών,
- θα αισθανθούν λιγότερο απομονωμένα,
- θα αναπτύξουν περισσότερες στενές συναισθηματικές επαφές,
- η καθεμία γενιά με το δικό της χρώμα θα εμπλουτίσει τον ψυχισμό του παιδιού αλλά και τη γκάμα των εμπειριών του στις διαπροσωπικές σχέσεις,
- θα διδαχτούν ακούσια την πολύτιμη γνώση του ‘σχετίζεσθαι’ μέσα σε μια οικογένεια.
- Θα έχουν λοιπόν έναν ολόκληρο θησαυρό να κληροδοτήσουν αυτά με τη σειρά τους στα δικά τους παιδιά και στα δικά τους εγγόνια. Έτσι, όχι μόνο σε προσωπικό και οικογενειακό, αλλά και σε κοινωνικό επίπεδο το οφέλη θα είναι ανεκτίμητα.
Αυτό που χρειάζεται είναι οι γονείς να δίνουν την σωστή στήριξη στον παππού και την γιαγιά ώστε αυτοί να συνεισφέρουν σημαντικά στην προσπάθεια του μεγαλώματος των παιδιών αλλά και να αναζωογονηθούν οι ίδιοι, να αισθανθούν χρήσιμοι και λειτουργικοί και φυσικά να εξελίξουν την σχέση τους και με τα ίδια τους τα παιδιά.
Κάποιες λοιπόν από τις συμβουλές για να συνυπάρξουν οι δύο γενιές βοηθητικά για τα παιδιά είναι οι εξής:
- Καλό είναι να υπάρχει κοινή γραμμή στην ανατροφή των παιδιών από όλους και οι παππούδες να μην αλλάζουν τους κανόνες που επιβάλλουν οι γονείς, ακόμα και αν δε συμφωνούν με αυτούς.
- Οι γονείς θα πρέπει να γνωρίζουν ότι εκείνοι φέρουν την απόλυτη ευθύνη των παιδιών τους και να σέβονται την επιθυμία των γονιών τους για το αν θέλουν να συμμετέχουν στην ανατροφή των παιδιών. Η συμμετοχή τους πρέπει να είναι προαιρετική και να μην θεωρείται αυτονόητη.
- Τόσο οι γονείς όσο και οι παππούδες καλό είναι να εμπιστεύονται ο ένας τον άλλον και να μην ακυρώνουν τις προσπάθειες του, ειδικά μπροστά στα παιδιά. Η συζήτηση και οι κοινές αποφάσεις λειτουργούν πάντοτε βοηθητικά.
- Ο ρόλος των γονιών είναι πολύ διαφορετικός από αυτός των παππούδων και εάν και οι παππούδες σηκώσουν παραπάνω ευθύνη από ότι τους αναλογεί κινδυνεύουν να χάσουν την στοργική και τρυφερή σχέση τους με τα εγγόνια.
- Ακόμα και εάν οι γονείς πολλές φορές παραπονιούνται ότι οι παππούδες κακομαθαίνουν τα παιδιά, η ύπαρξη της γενιάς αυτής και η σχέση της με τα παιδιά μπορεί να αποτελέσει έναν πραγματικό συναισθηματικό θησαυρό για αυτά.
Αν γίνει κατανοητό ότι οι γονείς και οι παππούδες δεν είναι αντίπαλοι, αλλά σύμμαχοι, που διαδραματίζουν, όμως, διαφορετικούς ρόλους στον κύκλο ζωής της ευρύτερης οικογένειας και κατ’ επέκταση στη ζωή του παιδιού, ίσως να μην υπάρχει ανάγκη από «διπλωματική αντιμετώπιση». Είναι σημαντικό οι γονείς να κατανοήσουν ότι αυτοί είναι οι υπεύθυνοι για την ανατροφή των παιδιών τους και ότι έχουν την ελευθερία, αλλά και την ευθύνη, να πάρουν αποφάσεις για το μεγάλωμα του παιδιού τους. Αν οι γονείς νιώσουν ασφάλεια και εμπιστευτούν τις δυνατότητές τους σε αυτόν τον νέο, άγνωστο, αλλά και τόσο απολαυστικό ρόλο, τότε μπορεί και να χαμογελούν τρυφερά με την τάση των παππούδων να «ξέρουν καλύτερα», και να τους επιτρέπουν να κακομάθουν τα εγγόνια τους.
