Η σημασία του παιχνιδιού για τη σωματική και ψυχική εξέλιξη του παιδιού είναι ανυπολόγιστη.
Βοηθάει στην ωρίμανση διάφορων σωματικών λειτουργιών, συμβάλλει στην ανάπτυξη δεξιοτήτων , εξασκεί την αντίληψη του χώρου ,την παρατηρητικότητα τη συγκέντρωση της προσοχής και προπάντων καλλιεργεί τη φαντασία.
Όπως απέδειξε η H. Hetzer παιδιά που στερήθηκαν σε σημαντικό βαθμό το παιχνίδι, παρουσιάζουν σημαντική καθυστέρηση στην εξέλιξη τους και επιβράδυνση στη σχολική ωριμότητα τους .
Κατά την επιλογή των παιχνιδιών πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η ηλικία του παιδιού, η προσωπικότητα του, τα ενδιαφέροντα του παιδιού και όχι των γονιών.
Κατάλληλα θεωρούνται τα παιχνίδια που επιτρέπουν την εύρεση σχέσεων και προβληματίζουν, που καλλιεργούν την παρατηρητικότητα, που επιτρέπουν τη συνεργασία και την άμιλλα και επιτρέπουν την εφευρετικότητα.
Τέτοια είναι : η άμμος, ο πηλός, η πλαστελίνη, οι ξύλινοι κύβοι, απλές αυτόκατασκευαζόμενες και ευλύγιστες κούκλες από ύφασμα,τα παιχνίδια Lego, playmobil κ.α.
Πάρα πολλά παιχνίδια του εμπορίου που είναι τέλεια στην κατασκευή δεν αφήνουν χώρο για ελεύθερη δραστηριότητα της φαντασίας, την επινόηση και την εφεύρεση από τα παιδιά .
Η ιδιότητα του παιχνιδιού να ικανοποιεί τις βασικές ανάγκες και τάσεις και να λυτρώνει από τις διάφορες εντάσεις οδήγησε στη συστηματική χρησιμοποίηση του σαν θεραπευτικού μέσου (παιγνιοθεραπεία ), αλλά και σαν διαγνωστικό μέσο για τις ανάγκες, τα ενδιαφέροντα και την προσωπικότητα του παιδιού.
Παρά το ότι η εξοικείωση με την υπεύθυνη και αυτόνομη εργασία παρουσιάζεται μετά το 6ο περίπου έτος, είναι ανάγκη τη διάθεση για εργασία να την καλλιεργήσουμε από την προσχολική κιόλας ηλικία. Τις ρίζες της παιδικής εργασίας μπορούμε να τη βρούμε μέσα από «σοβαρά παιχνίδια» της ηλικίας αυτής: τακτοποίηση σκορπισμένων παιχνιδιών, τα παιδιά βοηθούν τη μαμά σε απλές δουλειές του σπιτιού, τον πατέρα στον κήπο, ψωνίζουν από τον παντοπώλη κ.ο.κ.. Στη σχολική περίοδο το παιδί που εθίστηκε κατ’ αυτό τον τρόπο θα μπορέσει να αντιμετωπίσει με αρκετή άνεση τις απαιτήσεις του σχολείου για διάφορες εργασίες.
